Geodesic
Ochrona zabytków techniki transportowej w południowo-wschodniej Polsce
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica, Tome 10 (2016) no. 1.

Voir la notice de l'article provenant de la source Library of Science

Artykuł prezentuje aktualny stan i wykorzystanie zasobów zabytków techniki transportu w czterech województwach południowo-wschodniej Polski (małopolskim, podkarpackim, lubelskim i świętokrzyskim). Dokonano ich zinwentaryzowania w oparciu o materiały źródłowe, zestawienia w formie tabel, przestrzennego ujęcia na tematycznej mapie i opisu zasadniczych walorów w miejscach najbardziej zasobnych w zabytki. Z ich analizy wynika, że województwo małopolskie ma takich zabytków najwięcej (4 miejsce według krajowej ewidencji zabytków) i są one związane głównie z transportem kolejowym. Względnie mało jest ich w województwie świętokrzyskim (11 miejsce), ale za to, oprócz zabytków kolejowych, duży odsetek stanowią tam zabytki sztuki inżynierskiej. Wśród placówek muzealnych wyróżniają się dużymi zasobami zabytków muzea małopolskie (krakowskie Muzeum Inżynierii Miejskiej i Muzeum Lotnictwa Polskiego, szczucińskie Muzeum Drogownictwa i Skansen Taboru Kolejowego w Chabówce). Kursujące okresowo zabytkowe kolejki wąskotorowe są lokalnymi atrakcjami turystycznymi (bieszczadzka „Ciuchcia”, przeworski „Pogórzanin”, nałęczowska Nadwiślańska Kolejka Wąskotorowa, Starachowicka Kolej Wąskotorowa, świętokrzyska „Ciuchcia Express Ponidzie”). Wykorzystanie dziedzictwa kulturowego z zakresu technicznego, w tym również zabytków transportu, może ożywić rozwój turystyki w słabiej dotąd wykorzystanych turystycznie rejonach omawianych województw. Wiele obiektów – świadectw dawnej techniki transportowej czeka jeszcze na objęcie ich ochroną.
Keywords: Lesser Poland Voivodeship, Lublin Voivodeship, monuments protection, railway, Subcarpathian Voivodeship, Świętokrzyskie Voivodeship, technology museums, transport monuments, kolejnictwo, muzea techniki, ochrona zabytków, województwo małopolskie, województwo podkarpackie, województwo lubelskie, województwo świętokrzyskie, zabytki transportu 
@article{AUPCG_2016_10_1_a21,
     author = {Szeli\'nska-Kukulak, Ma{\l}gorzata and Kukulak, J\'ozef},
     title = {Ochrona zabytk\'ow techniki transportowej w po{\l}udniowo-wschodniej {Polsce}},
     journal = {Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica},
     publisher = {mathdoc},
     volume = {10},
     number = {1},
     year = {2016},
     language = {pl},
     url = {http://geodesic.mathdoc.fr/item/AUPCG_2016_10_1_a21/}
}
TY  - JOUR
AU  - Szelińska-Kukulak, Małgorzata
AU  - Kukulak, Józef
TI  - Ochrona zabytków techniki transportowej w południowo-wschodniej Polsce
JO  - Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica
PY  - 2016
VL  - 10
IS  - 1
PB  - mathdoc
UR  - http://geodesic.mathdoc.fr/item/AUPCG_2016_10_1_a21/
LA  - pl
ID  - AUPCG_2016_10_1_a21
ER  - 
%0 Journal Article
%A Szelińska-Kukulak, Małgorzata
%A Kukulak, Józef
%T Ochrona zabytków techniki transportowej w południowo-wschodniej Polsce
%J Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica
%D 2016
%V 10
%N 1
%I mathdoc
%U http://geodesic.mathdoc.fr/item/AUPCG_2016_10_1_a21/
%G pl
%F AUPCG_2016_10_1_a21
Szelińska-Kukulak, Małgorzata; Kukulak, Józef. Ochrona zabytków techniki transportowej w południowo-wschodniej Polsce. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica, Tome 10 (2016) no. 1. http://geodesic.mathdoc.fr/item/AUPCG_2016_10_1_a21/

Koleje wąskotorowe w turystyce, Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczypospolitej Polskiej Oddział w Krakowie, seria: materiały konferencyjne 74 (2005), 11-31

To będzie dworzec dla podróżnych i muzyków, Dziennik Polski (2016)

Zabytki techniki na terenie Krakowa i województwa krakowskiego, Zeszyty Naukowo-Techniczne Oddziału Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie. Studia – Materiały – Informacje (1993), 37-55

Próba klasyfikacji zabytków w transporcie, Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczypospolitej Polskiej Oddział w Krakowie, seria: materiały konferencyjne 74 (2005), 33-43

Kolejnictwo polskie (2016), Wydawca Quixe Media Sp. z o.o., Bydgoszcz

Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Komentarz (2004), Zakamycze, Kraków

Komunikacyjne zabytki Ziemi Przemyskiej i Przeworskiej, Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczypospolitej Polskiej Oddział w Krakowie, seria: materiały konferencyjne 14 (1996), 61-66

Historia i ochrona zabytków w transporcie, Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczypospolitej Polskiej Oddział w Krakowie, seria: materiały konferencyjne 51 (2002)

Wybrane zagadnienia historii zabytków transportu (2012), Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Odział w Krakowie, Kraków

Krakowskie zabytki postindustrialne – kłopot czy szansa?, Wiadomości Konserwatorskie 22 (2007), 102-105

Drogi rozwoju polskich muzeów techniki, (1988), Kielce

Turystyka kulturowa w obiektach poprzemysłowych – zagadnienia ogólne, Turystyka Kulturowa 6 (2011)

Turystyka dziedzictwa przemysłowego – próba sprecyzowania terminologii, (2007), Katowice

Ocena atrakcyjności turystycznej Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie, Turystyka kulturowa a regiony turystyczne w Polsce (2010), Wyższa Szkoła Turystyki i Języków Obcych, Warszawa

Sieć kolejowa w Karpatach Wschodnich, Uwarunkowania rozwoju turystyki Karpat Wschodnich (2006), 215-223, Urząd Miasta Przeworska, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Jarosławiu, Przeworskie Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Gospodarczych, Przeworsk

Koleje (2007), Wyd. Carta Blanca, Warszawa

Życie po życiu, czyli adaptacje obiektów poprzemysłowych w Krakowie, Krakowski Rynek Nieruchomości 20 (2009)

Ochrona zabytków kolejnictwa na terenie Polski, Społeczna Opieka nad zabytkami, t. III (1998), 29-38, Oddział PTTK Warszawa-Śródmieście, Warszawa

Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie, Lubelskie atrakcje turystyczne (2006), Dęblin

Nałęczowska Kolej Wąskotorowa, Gazeta Nałęczowska (2013)

Fenomen turystyki industrialnej, Region–Polityka–Promocja 6 (2008), Akademia Humanistyczna im Aleksandra Gieysztora, Ciechanowskie Towarzystwo Naukowe, Pułtusk–Ciechanów

Od ogrzewalni do Skansenu czyli Dzieje Parowozowni w Chabówce (2007), Prochem, Nowy Targ

Małopolskie Szlaki Techniki (2003), Małopolskie Forum Edukacji Europejskiej, Kraków

Atrakcyjność turystyczna Przeworskiej Kolejki Wąskotorowe, Uwarunkowania rozwoju turystyki Karpat Wschodnich (2006), 215-223, Urząd Miasta Przeworska, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Jarosławiu, Przeworskie Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Gospodarczych, Przeworsk

Bieszczadzkie kolejki leśne, Las Polski 22 (1995)

Polska Ochrona Zabytków (2005), Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR., Warszawa

Turyści na tory! Zielone Światło, Biuletyn Centrum zrównoważonego Transportu (2007)

Kolejką przyjaźni przez Karpaty (2005), Fundacja Bieszczadzkiej Kolejki Leśnej, Krosno–Majdan

Monuments of Technology as Objects of Industrial Tourism in Poland, with Particular Emphasis on Malopolska Region, Natural and cultural heritage: interdisciplinary researches, preservation and development (2015), 319-330, Herzen State Pedagogical University of Russia, Sankt-Petersburg, Russia

Kolejowe atrakcje turystyczne. Zielone Światło, Biuletyn Centrum zrównoważonego Transportu (2007)

Kolejki leśne – wczoraj – dziś – jutro (1972), Warszawa

Technika w transporcie. Historia i Zabytki, Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczypospolitej Polskiej Oddział w Krakowie, seria: materiały konferencyjne 81 (2007)

Turystyka w obiektach poprzemysłowych (2004), Polska Organizacja turystyczna, Warszawa

Komunikacja lądowa w krajobrazie kulturowym krainy świętokrzyskiej (2006), Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Kielcach; SITK RP Oddział w Kielcach, Kielce

Krakowski szlak techniki – pierwsza postindustrialna miejska trasa turystyczna w Polsce. Analecta, Studia i Materiały z Dziejów Nauki 2 (2011), 173-189

Zabytki transportu – potencjał kulturowy i turystyczny, Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczypospolitej Polskiej Oddział w Krakowie, seria: materiały konferencyjne 74 (2005)

Zabytkowe obiekty techniki transportowej, Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczypospolitej Polskiej Oddział w Krakowie, seria: materiały konferencyjne 71 (2005)