Motywy wyboru nauczycielskich studiów geograficznych – uwarunkowania i typologia motywów
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica, Tome 10 (2016) no. 1.

Voir la notice de l'article provenant de la source Library of Science

W ostatnich latach obserwujemy dokonujące się zmiany w podejściu do kształcenia nauczycieli. Niestety, najczęściej mają one charakter administracyjny, wynikający m.in. z przyjętego trzystopniowego modelu studiów, standardów kształcenia nauczycieli oraz Krajowych Ram Kwalifikacji. Równocześnie maleje zapotrzebowanie na absolwentów studiów nauczycielskich. Celem podjętych badań przeglądowych było ustalenie motywów, którymi kierują się obecnie studenci geografii wybierając kształcenie nauczycielskie. Badania dostarczyły faktów o podobieństwach, różnicach i związkach dotyczących okoliczności wyboru geograficznego kształcenia nauczycielskiego, dając podstawę do weryfikacji funkcjonującej w literaturze typologii motywów. Badania ankietowe przeprowadzono wśród studentów nauczycielskich studiów I stopnia (licencjackich) i II stopnia (studiów magisterskich) w trzech ośrodkach akademickich: Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie, Uniwersytecie Śląskim w Sosnowcu oraz Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W uczelniach tych są realizowane różne modele kształcenia nauczycieli geografii. Grupa badawcza liczyła 914 osób, wśród których było 507 studentów studiów licencjackich i 471 studentów studiów drugiego stopnia – magisterskich. Nauczycielskie kształcenie geograficzne wybierają głownie kobiety oraz osoby ze wsi i małych miast. Najczęściej wskazywanymi motywami wyboru nauczycielskich studiów geograficznych były te z grupy motywów wewnętrznych, tj.: zamiłowanie do pracy pedagogicznej, zamiłowanie do pracy z dziećmi, możliwości stałego dokształcania się. Jednocześnie ujawniły się w większym stopniu wpływ czynników z grupy zewnętrznych o charakterze strukturalnym – np. przywileje tej grupy zawodowej, dodatkowe kwalifikacje, bezpłatny kurs. Odnotowano różnice w deklaracji motywów w odniesieniu do płci badanych, jak i poszczególnych ośrodków akademickich. W oparciu o zebrane dane dokonano weryfikacji typologii motywów wyboru zawodu nauczyciela geografii, szczególnie w grupie czynników zewnętrznych.
Keywords: geography, motives choice, teacher training studies, geografia, motywy wyboru, nauczycielskie studia geograficzne
@article{AUPCG_2016_10_1_a19,
     author = {Tracz, Mariola and Hibszer, Adam},
     title = {Motywy wyboru nauczycielskich studi\'ow geograficznych {\textendash} uwarunkowania i typologia motyw\'ow},
     journal = {Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica},
     publisher = {mathdoc},
     volume = {10},
     number = {1},
     year = {2016},
     language = {pl},
     url = {http://geodesic.mathdoc.fr/item/AUPCG_2016_10_1_a19/}
}
TY  - JOUR
AU  - Tracz, Mariola
AU  - Hibszer, Adam
TI  - Motywy wyboru nauczycielskich studiów geograficznych – uwarunkowania i typologia motywów
JO  - Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica
PY  - 2016
VL  - 10
IS  - 1
PB  - mathdoc
UR  - http://geodesic.mathdoc.fr/item/AUPCG_2016_10_1_a19/
LA  - pl
ID  - AUPCG_2016_10_1_a19
ER  - 
%0 Journal Article
%A Tracz, Mariola
%A Hibszer, Adam
%T Motywy wyboru nauczycielskich studiów geograficznych – uwarunkowania i typologia motywów
%J Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica
%D 2016
%V 10
%N 1
%I mathdoc
%U http://geodesic.mathdoc.fr/item/AUPCG_2016_10_1_a19/
%G pl
%F AUPCG_2016_10_1_a19
Tracz, Mariola; Hibszer, Adam. Motywy wyboru nauczycielskich studiów geograficznych – uwarunkowania i typologia motywów. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica, Tome 10 (2016) no. 1. http://geodesic.mathdoc.fr/item/AUPCG_2016_10_1_a19/

Motywy wyboru studiów nauczycielskich w zakresie geografii i zainteresowania przedmiotowe studentów w Uniwersytecie Łódzkim i Uniwersytecie Giesen, Rola i zadania dydaktyk przedmiotowych w kształceniu nauczycieli (2010), 313-323, Uniwersytet Pedagogiczny im KEN, Instytut Nauk o Wychowaniu, Zakład Chemii i Dydaktyki Chemii, Instytut Biologii, Kraków

Pochodzenie terytorialne studentów Akademii Pedagogicznej w Krakowie, Dokumentacja Geograficzna 33 (2006), 16-20

Studenci a uniwersytet. Badania nad wyborem studiów i funkcjami uczelni (2004), Wyd. A. Marszałek, Toruń

Przyczyny zróżnicowania przestrzennego efektów kształcenia geograficznego w świetle wyników egzaminu maturalnego, Prace Komisji Edukacji Geograficznej PTG 1 (2011), 81-95

Motywy wyboru studiów nauczycielskich i zawodu nauczyciela, Ruch Pedagogiczny 2 (1984), 49-56

Nauczyciel geografii, Dydaktyka geografii w szkole podstawoweJ (1990), WSiP, Warszawa

Encyklopedia Powszechna (1999), PWN, Warszawa

Zawód geograf – atrakcyjność studiów a przydatność na rynku pracy (w opiniach studentów kierunku geografia na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi UMK), Prace Komisji Edukacji Geograficznej PTG 2 (2012), 113-134

Motywy wyboru studiów geograficznych i geologicznych na Wydziale Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego, Acta Geographica Silesiana 6 (2009), 15-22

Studia geograficzne w Polsce po wprowadzeniu Deklaracji Bolońskiej. Prace Komisji Edukacji Geograficznej Polskie Towarzystwo Geograficzne, 1 (2011), 137-152

Diagnoza motywów wyboru studiów geograficznych w Polsce – ujęcie regionalne, Prace Komisji Edukacji Geograficznej PTG 2 (2012), 73-97

Motywy wyboru geografii jako kierunku studiów, Geografia w Szkole 63 (2010), 48-50

Motywy wyboru studiów geograficznych przez studentów Akademii Świętokrzyskiej 4, Nauki geograficzne w badaniach regionalnych. Region w edukacji przyrodniczo-geograficznej (2007), 59-64, Instytut Geografii AŚ, Oddział Kielecki PTG, Kielce

Nowy słownik pedagogiczny (2007), Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa

Kompetencje przedmiotowe i dydaktyczne nauczycieli geografii oraz studentów geografii – kandydatów na nauczycieli (2010), Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków

Psychologiczne podstawy wyboru zawodu. Przegląd koncepcji teoretycznych (2003), Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej, Warszawa

Osobowość – teoria i badania (2002), Wydawnictwo UJ, Kraków

Studia geograficzne w opinii studentów – oczekiwania, realia, perspektywy, Prace Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego 47 (2008), 209-217

Poziom zainteresowania pracą w zawodzie nauczyciela wśród studentów geografii, Prace Komisji Edukacji Geograficznej PTG 2 (2012), 194-210

Przechodzenie absolwentów studiów geograficznych na rynek pracy. Procesy, czynniki, predykcja (2015), Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków

Zarys dydaktyki geografii (1997), PWN, Warszawa

Praktyczny Słownik Współczesnej Polszczyzny (1999), PWN, Warszawa

Psychologia motywacji (2006), Wyd. WAM, Kraków

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dn. 7 września 2004 r., Dz U (2004)

Motywy podjęcia studiów na Wydziale Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego w 2009 roku, Z badań nad wpływem antropopresji na środowisko Studenckie Koło Naukowe Geografów UŚ, Wydział Nauk o Ziemi UŚ 12 (2011), 79-93

Psychologia zainteresowań (1972), PWN, Warszawa

Zróżnicowanie wyników egzaminu maturalnego z geografii na poziomie podstawowym w latach 2005–2008, Uczenie się i egzamin w oczach nauczyciela (2008), 475-484, PTDE, Opole

Losy zawodowe absolwentów nauczycielskich studiów geograficznych Akademii Pedagogicznej w Krakowie, Kompetencje czy kwalifikacje? Efekty kształcenia studentów kierunków przyrodniczych w kontekście Krajowych Ram Kwalifikacyjnych i badań na różnych etapach edukacyjnych (2011), 37-44, Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków

Postawy nauczycieli wobec swego zawodu, Nauczyciele wobec reformy edukacji (1999), Warszawa

Warsztaty doradcy zawodu. Aspekty pedagogiczno-psychologiczne (1997), Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa