Geodesic
Innowacje w kształceniu wielokulturowym, na przykładzie edukacji romskiej mniejszości etnicznej w Polsce
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica, Tome 9 (2015) no. 1, pp. 155-172.

Voir la notice de l'article provenant de la source Library of Science

Przed współczesną edukacją, w tym edukacją geograficzną stoją coraz to nowe wyzwania. Pomimo podniesienia poziomu edukacji, która stała się powszechna i naturalna, procesów globalizacji i wzrostu zamożności społeczeństwa, występują w nim jednak nadal grupy społeczne nie nadążające za rozwojem społeczno-ekonomicznym większości. Szczególnym przykładem takich grup są mniejszości etniczne i narodowe, a dokładnie romska mniejszość etniczna w Polsce. Edukacja romskiej mniejszości etnicznej w Polsce, pomimo jej zamieszkiwania w naszym kraju od wieków, rozpoczęła się dopiero 10 lat temu, wraz z powstaniem „Programu na rzecz społeczności romskiej w Polsce”. Przed jego rozpoczęciem dzieci romskie albo nie chodziły do szkoły wcale, albo kończyły kilka klas szkoły podstawowej uczęszczając do tzw. „klas romskich”. Brak wykształcenia (często wręcz analfabetyzm) oraz funkcjonujący w polskim społeczeństwie negatywny stereotyp Cygana sprawił, że stali się oni grupą wykluczoną społecznie. W roku 2001, w trakcie fazy testowej programu w województwie małopolskim stanęło przed nauczycielami, w tym nauczycielami geografii, nowe wyzwanie-nauczanie multikulturowe, trudne do realizacji w niemal jednorodnym etnicznie państwie. Prócz bariery językowej, negatywnego stereotypu i niechęci wielu rodziców romskich do edukacji, walczyć przyszło pracownikom szkoły również z różnicami kulturowymi. W wielu szkołach udaje się jednak dziś realizować edukację dzieci romskich w klasach integracyjnych dzięki wysiłkowi i przygotowaniu nauczycieli wspomagających, i utworzeniu stanowiska asystenta romskiego. Autorki w artykule skupiają się na tych właśnie innowacyjnych rozwiązaniach w dziedzinie kształtowania kompetencji pracowników oświaty, które umożliwiają dziś skuteczną edukację dzieci romskich – jedynego sposobu na walkę z wykluczeniem społecznym tej mniejszości.
Mots-clés : edukacja multikulturowa, innowacje pedagogiczne, Romowie, wykluczenie społeczne
Keywords: multicultural education, pedagogical innovations, Roma minority, social exclusion 
@article{AUPCG_2015_9_1_a16,
     author = {\'Swi\k{e}tek, Agnieszka and W\'ojtowicz, Bo\.zena},
     title = {Innowacje w kszta{\l}ceniu wielokulturowym, na przyk{\l}adzie edukacji romskiej mniejszo\'sci etnicznej w {Polsce}},
     journal = {Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica},
     pages = {155--172},
     publisher = {mathdoc},
     volume = {9},
     number = {1},
     year = {2015},
     language = {pl},
     url = {http://geodesic.mathdoc.fr/item/AUPCG_2015_9_1_a16/}
}
TY  - JOUR
AU  - Świętek, Agnieszka
AU  - Wójtowicz, Bożena
TI  - Innowacje w kształceniu wielokulturowym, na przykładzie edukacji romskiej mniejszości etnicznej w Polsce
JO  - Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica
PY  - 2015
SP  - 155
EP  - 172
VL  - 9
IS  - 1
PB  - mathdoc
UR  - http://geodesic.mathdoc.fr/item/AUPCG_2015_9_1_a16/
LA  - pl
ID  - AUPCG_2015_9_1_a16
ER  - 
%0 Journal Article
%A Świętek, Agnieszka
%A Wójtowicz, Bożena
%T Innowacje w kształceniu wielokulturowym, na przykładzie edukacji romskiej mniejszości etnicznej w Polsce
%J Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica
%D 2015
%P 155-172
%V 9
%N 1
%I mathdoc
%U http://geodesic.mathdoc.fr/item/AUPCG_2015_9_1_a16/
%G pl
%F AUPCG_2015_9_1_a16
Świętek, Agnieszka; Wójtowicz, Bożena. Innowacje w kształceniu wielokulturowym, na przykładzie edukacji romskiej mniejszości etnicznej w Polsce. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica, Tome 9 (2015) no. 1, pp. 155-172. http://geodesic.mathdoc.fr/item/AUPCG_2015_9_1_a16/

Bartosz, A. (2004). Nie bój się Cygana. Na dara Romestar. Sejny: Fundacja Pogranicze.

Bitka, M., Janicki B. (2009). Historyczne komiksy edukacyjne dla Romów. W: B. Weigl (red.), Romowie 2009. Między wędrówką a edukacją. Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej „Academica”, 129–131.

Dobrowolska, B. (2011). Sytuacja dziecka romskiego w szkole w latach 80. XX wieku i współcześnie. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Garczyńska, J., Gierała, Z. (2012). Rodzina Głowackich. Kwartalnik Romski, 5/2. Radom: Radomskie Stowarzyszenie Romów, 12–17.

Kwadrans, Ł. (2007). Charakterystyka sytuacji edukacyjnej Romów w Czechach, Polsce i Słowacji po 1989 roku. W: P. Borek (red.), Romowie w Polsce i Europie. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 233–248.

Milewski, J. (2004). Edukacja Romów w Polsce – wczoraj i dziś. W: J. Milewski (red.), Romowie, co każdy nauczyciel wiedzieć powinien. Suwałki: Wydawnictwo Stowarzyszenia „Integracja”.

Nowicka, E. (2007). Romowie i świat współczesny. W: P. Borek (red.), Romowie w Polsce i Europie. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 124–147.

Okoń, W. (1984). Słownik Pedagogiczny. Warszawa: PWN.

Parfieniuk, I. (2001). Przygotowanie nauczyciela do pracy w środowisku zróżnicowanym etnicznie. W: Z. Jasiński, T. Lewowicki (red.), Oświata etniczna w Europie Środkowej. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 285–293.

Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2011/12, 2012, Warszawa: GUS, Departament Badań Społecznych.

Ustawa z 6 stycznia 2005 roku o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, Dz.U. Nr 17, poz. 141.

Sprawozdanie z realizacji „Programu na rzecz społeczności romskiej w Polsce” w 2012 roku. Pozyskano z http://mniejszosci.narodowe.mac.gov.pl/mne/romowie/program-na-rzecz-spole/program-na-rzecz-spole/program-na-rzecz-spole–1/6978,Sprawozdania-z-realizacji-Programu-na-rzecz-spolecznosci-romskiej-w-Polsce-w–201.html

Polska Akcja Humanitarna. Pozyskano z //www.pah.org.pl/nasze-dzialania/158/problem_dostepu_do_edukacji